Ciencia na nube: Erupción do Monte Santa Helena

Erupción do Monte Santa Helena de 1980

Volcán

Monte Santa Helena

Ubicación

Washington,

Estados Unidos

Coordenadas

46°12′01″N 122°11′12″OCoordenadas:

46°12′01″N 122°11′12″O (mapa)

Fecha

18 de maio de 1980, 8:32

Danos

Máis de mil millóns de dólares en danos

Víctimas

57 falecidos

Contexto xeolóxico

O monte de Santa Helena é, segundo a súa forma, un estratovolcán e, segundo a súa actividade un volcán vulcaniano. A erupción de 1980 provocou neste unha caldeira volcánica, que lle sacou 400 metros de altura, polo que a actual é de 2550m.

Está situado no noroeste de Washington, na placa norteamericana. É unha zona de falla transformante, na que non hai actividade volcánica.

Orixe: Este volcán alimentase dunha cámara magmática, que a súa vez procede doutra máis grande que se cree que abastece a todos os volcán da zona.

Mapa da distribución zonal de cinza.

A erupción do Monte Santa Helena en 1980 foi unha das erupciones volcánicas máis catastróficas do século XX.

A explosión foi a maior de todas as ocorridas en Estados Unidos, superando en volume de material expulsado e en poder destrutivo á explosión de Lassen Peak en California, no ano 1915.

A explosión foi precedida por dous meses de terremotos e expulsións de vapor, causados por unha inxección de magma nunha zona de escasa profundidade baixo a montaña, que deu lugar á fractura do cara norte do monte Santa Helena.

Usa edcp relief location map

O 18 de maio de 1980, un terremoto sacudiu a terra e a debilitada cara norte esborrallouse repentinamente, liberando gran cantidade de gases, lava e rocas quentes que voaron cara ao Lago Spirit tan rápido como tardou a cara norte en esborrallarse.

A primeira erupción tivo unha forza equivalente á de 500 bombas atómicas e escoitouse a máis de 300 quilómetros de distancia, as seguintes erupciones que lle seguiron liberaron unha enerxía equivalente á de 27.000 bombas. O que a converte nunha das erupciones volcánicas máis poderosas na historia do século XX.

Pluma de cinzas que saliron de volcán

Unha gran columna de cinzas volcánicas comezou a elevarse cara á atmosfera. Dita cinza chegou a depositarse en 11 diferentes estados de EE.UU. Ao mesmo tempo, a neve, o xeo e varios glaciares enteiros do monte Santa Helena comezaron a fundirse, formando unha serie de langos. Durante os seguintes días producíronse pequenas erupciones.

Os danos sufridos: 57 persoas (entre elas o posadero Harry Truman e o geólogo David A. Johnston) e miles de animais morreron, centos de quilómetros cadrados de terreo foron totalmente arrasados, máis de mil millóns de dólares en danos materiais e o Monte Santa Helena cun inmenso cráter no seu cara norte. Toda a área foi máis tarde protexida e convertida no Mount St. Helens National Volcanic Monument. Erupción de 1980

A erupción máis significativa deste volcán foi sucedida o 8 de maio de 1980, despois de 123 anos de silencio. Foi caracterizada como unha das máis catastróficas da historia e, dende logo, a máis explosiva dos Estados Unidos.

Sucedeu en cuestión de segundos, cando a parte norte da ladeira se veu abaixo e liberou a presión que exercía sobre a cámara magmática, polo que os gases ubicados na parte máis alta da cámara, liberáronse provocando unha enorme explosión.

Secuencia de efectos sucedios o 18 de maio.

Precedentes da explosión

Durante os dous meses anteriores localizáronse un total de 10.000 pequenos terremotos con epicentro na base do volcán, que pouco a pouco ían obtendo maior intensidade. A causa destes terremotos tamén aparecían manifestacións de pequenas erupcións de vapor de auga, á vez que unha fractura no cume do monte que separaba progresivamente a parte norte.

Derrubamento do cume

A causa do derrubamento foi un terremoto de magnitude 5.1 na escala de Richter que provocou que a parte da montaña baixase pola ladeira a gran velocidade, acabando maioritariamente nas augas do río Toutle e no lago Spirit.

Explosión lateral dos piroclastos

En canto a ladeira cedeu, unha gran cantidade de gases, roca fundida e vapor de auga a alta temperatura saliron despedidos, alcanzaron grandes velocidades, que deixaron unha zona de aproximadamente 30km completamente arrasada. Un cuarto do material era magma recente, o resto en cambio era rocha xa existente na montaña.

Cando parte deste material alcanzou o Spirit Lake desplazou a auga do río provocando unha gran onda, que se convertiu nun dos desplazamentos maís grandes da historia.

Simulación por computador na que se pode apreciar o derrubamento do 18 de maio, en verde, seguido dos fluxos piroclásticos, en vermello.

Coche do fotógrafo Reid Blackburn tras a erupción.

Fluxos de lava

As emisións de lava, ao contrario que a dos piroclastos, non tiveron gran importancia xa que, a demáis de producir escasos danos, foron de carácter máis tranquilo. Pola contra esta lava, depositada na superficie do volcán e arredores, permaneceu a elevada temperatura durante semanas, o que favoreceu a erupcións de vapor de auga durante un longo período de tempo.

Columna de cinzas

En cuestión de segundos, unha gran columna de cinzas saliu despedida alcanzando 19 km de altura en 10 minutos. Creáronse grandes remuíños que xeraron raios a partir de enerxía eléctrica estática formada e, a consecuencia diso, varios bosques foron incendiados.

A súa vez, o vente dispersou todas estas cinzas , chegando a practicamente todo o mundo en un par de semanas.

Lahares de lodo

Coa alta temperatura que había, a neve e mesmo os glaciares comenzaron a derretirse, baixando polas montañas a grande velocidade, polo que arrastraban consigo gran cantidade de materiais e derrubaban todo o que atopaban ao seu paso.

A eses ríos de lodo chámaselles lahares que, a medida que descenden van perdendo velocidade e acaban depositándose nas zonas baixas dos ríos.

Resultado de imagen de lahares de lodo monte santa helena

Secuelas

Crearon tres grandes zonas según os danos producidos:

Zona de influencia directa: é a zonas máis cercana ao volcán, na absolutamente todo quedou quedou desintegrado.

Zona de canalización: os piroclastros arrastraron as árbores deixandoas todas en paralelo.

Zona incinerada: é a zona máis alonxada

Mapa onde se poden apreciar as zonas onde se atoparon depósitos tras a erupción.

Morreron 57 persoas e milleiros de animais.
Destrozáronse casas, autopistas, fincas…
A enerxía da erupció foi equivalente a 27000 bombas de Hyroshima.
O volcán perdeu 400m de altura e creou gran cráter.
Dificultou a visibilidade debido as cinzas.Tiveron que ser retiradas un total de 900.000 toneladas das mesmas en autopistas e carreteras.